بیست چهارم اکتبر مصادف با دوم آبان ماه هفتاد سلگی تأسیس سازمان ملل متحد است که این روز را گرامی می داریم.
به مناسبت هفتاد سالگی سازمان ملل متحد، ساختمان های این سازمان که مهترین بناء، مقر آن در نیویورک است و چند بنای نمادین در دنیا، با رنگ آبی -که رنگ رسمی سازمان ملل است- نورپردازی شد. چون هدف اصلی آن برقراری صلح است، به مناسبت هفتاد ساله شدن سازمان ملل، امروز بیشتر از 200 تا از بناهای تاریخی و سمبولیک 60 از کشورهای دنیا به نشانی صلح، با نور به رنگ آبی درآمدند. در جشنی که در همین خصوص در سازمان ملل برگزارشد بانکی مور – مدیر کل سازمان ملل-عنوان نمود که آبی کردن کلمه UN برای یک روز و نورانی کردن این بناها در تمام دنیا، می تواند نشانه ای باشد از روشن شدن هدف این سازمان برای ساختن فردایی بهتر.
بناهای تاریخی از دیوار چین، اهرام ثلاثه مصر، برج بیزا در فرانسه تا موزه هرموتاج روسیه، ساختمان معروف اپرای سیدنی، ارگ اربیل کردستان عراق همگی به رنگ آبی در آمدند. این هماهنگی و ابتکار صحنه های زیبایی در گوشه و کنار دنیا بوجود آورد که دیدنی هستند. ای کاش یکی از برج های میلاد یا آزادی ایران هم به رنک آبی در می آمدند.
در این مجال بعد نیست نگاهی گذرا به نحوه شکل گیری و تاریخ سازمان ملل متحد داشته باشیم.
هفتاد سال پیش سنگ بنای سازمان ملل در شرایطی گذاشته شد که جهان بعد از پشت سر گذاشتن دو جنگ بزرگ تلاش می کرد که با توسل به امید نه تنها آینده را بسازد و بلکه از تکرار فجایع مشابه آن جلوگیری کند. ایده تشکیل سازمان ملل در طول جنگ جهانی دوم توسط فرانکلین روزولت -رئیس جمهور وقت آمریکا- معرفی شد. در سال 1945 با پیش نویس منشور ملل متحد در سانفرانسیسکو و با اتفاق آراء تشکیل شد. این نهادد نوپایی که قرار بود راه گفتگو و صلح را باز کند، به دنبال خانه ای دائم بود. پس از ماه ها کشمکش و بعد از اهدای زمینی گرانبها از سوی یک ثروتمند آمریکایی، قرعه بنام منهتن نیویورک افتاد.
سنگ بنای سازمان در 22 اکتبر 1949 میلادی برابر با 2 آبان 1328 خورشیدی با حضور هری ترومن -رئیس جمهور وقت آمریکا- گذاشته شد. وی در بخشی از سخنان خود در زمان افتتاح ساختمان فعلی سازمان بیان داشت: «این ها مهترین ساختمان های جهان هستند. ساختمان هایی که نمادی برای امید بشر به صلح و زندگی بهتر شمار می روند. اینجا مکانی است که ملت های مختلف با یکدیگر همکاری خواهند کرد. تا امید را واقعیت تبدیل کند.»
ساخت مجموعه ای که امید صلح نام گرفت، سال 1952 کامل شد. برج 39 طبقه ای آن، از اولین ساختمان هایی بود که نمایی تمام شیشه ای داشت. طراحی سالن مجمع عمومی هم مورد تحسین معماران زمان قرار گرفت. با پایان کار چهره آن قسمت از شرق نیویورک تغییر کرد. در عرض سه سال محله صنعتی، به سمبل تلاش هایی بین المللی برای پیشگیری از رویارویی های خونینی چون جنگ های جهانی تبدیل شد.
ساختمان مقرر سازمان که با توجه به زمان ساخت فرسوده گردیده بود، نیاز به تخریب و بازسازی داشت اما به چند دلیل تخریب صورت نگرفت. محدودیت مالی و دلایل محیط زیستی زیرا تخریب موجب آسیب به محیط زیست می شد. هم چنین چون ساختمان خیلی خوب ساخته شده بود، تخریب آن فاقد توجیه اقتصادی بود و شاید اهمیت نمادین ساختمان هم بی تأثیر در آن نبوده است. به این دلایل نهایتاً تصمیم گرفته شدتا از زیر گنبد تا زیر زمین ساختمان مرت گردید و بیش از دو میلیارد دلار هزینه در برداشت و تمام کشورهای جهان سهم خود از این هزینه را پرداخت کردند که نشان از تعهد بین المللی به حفظ این بنا است.
ساختمان آن نمونه از مدرنیسم میانه قرن بیستم میلادی است ولی در طی سال ها به محبوبت آن افزوده شد. نمایندگان 293 کشور در آن شرکت می کنند.
مقرر اصلی سازمان در نیویورک است و 44000 کارمند دارد و 6 زبان انگلیسی، فرانسوی، چینی، اسپانیایی، روسی و عربی از زبان های رسمی رایج در این سازمان هستند.این سازمان در ابتداء تنها 51 عضو داشت ولی در حال حاضر براساس منشور ملل متحد 193 کشور عضو آن هستند.
امروز این بخش از شهر، محل سکونت دیپلمات ها از سراسر جهان است و بیش از 6000 نفر در ساختمان سازمان ملل کار کرد.
در 70 سالی که از تأسیس سازمان ملل و 63 سالی که از پایان ساخت مقر آن در نیویورک می گذرد، این بنا بارها میزبان پرقدرت ترین مردان و زنان جهان بوده است. در زیر گنبد سازمان ملل، تصمیمی های سرنوشت ساز بسیاری گرفته شده است.
نهادی که در 7 دهه، نقش آفرینی کرد در مبارزه با فقر، توسعه پایدار، ارتقاء فرهنگ و دفاع از حقوق بشر هم فعال بوده است. بسیاری وجودش را برای حل مسالمت آمیز اختلاف های بین المللی لازم می دانند اما در عین حال، با اتهام ناتوانی در جلوگیری از جنگ ها و مناقشه ها روبرو بوده است. نگاهی اجمالی به جنگ ها و نارآمی های قرن بیسم بعد از جنگ جهانی دوم نشان می دهد که انتقادهای موجود از آن، در باره ناکارامدی ساختار فعلی آن بی دلیل نبوده است. امروز از جنگ و تروریسم تا فقر تغییرات اقلیمی چالش های پیش روی این سازمان هستند.
منبع: قضاوت آنلاین
