رشته حقوق یکی از قدیمیترین رشته های آموزش عالی در کشور محسوب می شود. سابقه آموزش علم حقوق به سال 1299 باز می گردد که اولین گروه آموزش حقوق با ۴ استاد فرانسوی و ۳۰ دانشجو کار خود را در چارچوب وزارت عدلیه آغاز کرد. به تدریج از آن سال به بعد بر تعداد مراکز آموزش حقوق افزوده می شود به طوری که امروزه تقریباً در اکثر دانشگاه های کشور گروه آموزشی حقوق را می توان یافت.
دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، یکی از دانشکدههای دانشگاه تهران و از قدیمیترین مراکز آموزش عالی در ایران محسوب میشود. هنگامی که در ۱۳۱۳ دانشگاه تهران تأسیس شد، آنچه دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی نام گرفت، در واقع نهادی بود شکل گرفته از ادغام سه مدرسه سیاسی، مدرسه حقوق و مدرسه عالی تجارت.
مدرسه (علوم) سیاسی،مدرسهای بود که به منظور تعلیم علوم سیاسی به فرمان مظفرالدین شاه قاجار و در زمان وزارت خارجه میرزا نصرالله خان مشیرالدوله در نیمه شعبان ۱۳۱۷ قمری برابر با ۲۸ آذر ۱۲۷۸ خورشیدی در تهران و در چارچوب وزارت امور خارجه افتتاح شد. نخستین مدیر مدرسه میرزا حسن خان مشیرالملک (بعدها ملقب به مشیرالدوله و پیرنیاا) بود و پس از او کسانی چون عبدالکریمخان محققالدوله٬ میرزا حسینخان مؤتمنالملک٬ محمدحسین خان ذكاءالملک فروغی٬ محمدعلی فروغی٬ دکتر ولیالله خان نصر٬ دکتر علی پرتو اعظم (حیکم اعظم)٬ عبدالحسین شیبانی (وحیدالملک) و علیاکبر دهخدا مدیریت مدرسه را به عهده داشتند. این مدرسه در اول اسفند ۱۳۰۵ از وزارت خارجه جدا و به وزارت معارف ملحق شد.
مدرسه حقوق؛ در سال ۱۲۹۸ خورشیدی نصرتالدوله فیروز وزیر عدلیه دوران صدراعظمی وثوقالدوله مسیو فرانسیس آدولف پرنی مستشار عدلیه را همراه هیأت ایرانی عازم شرکت در کنفرانس صلح ورسای به پاریس فرستاد و به او دستور داد با چند استاد که صلاحیت تدریس درسهای حقوق را داشته باشند، قرارداد منعقد کند. به دنبال آن مدرسهٔ حقوق در سال 1299 با چهار معلم فرانسوی٬ ۶ آموزگار ایرانی و ۳۰ دانشآموز و به ریاست مسیو پرنی در چارچوب وزارت عدلیه آغاز به کار کرد. در اسفند ۱۳۰۵ مدرسه حقوق از وزارت عدلیه جدا و به وزارت معارف ملحق گشت.
مدرسه تجارت؛ این مدرسه در اواخر ۱۳۰۴ به دست علیاکبر داور وزیر وقت فوائد عامه ایجاد شد. هدف از تأسیس مدرسهٔ تجارت تربیت یک عده تاجر با خبر از اوضاع اقتصادی دنیا بود. رؤسای مدرسه عبارت بودند از احمد شبان (ممتازالاطباء) و محمود افشار. این مدرسه در ۱۳۰۶۶ از وزارت فوائد عامه جدا شد و زیر نظر وزارت معارف قرار گرفت.
مدرسه حقوق و سیاسی و اقتصاد؛ دو مدرسه سیاسی و حقوق در اسفند ماه ۱۳۰۵ به پیشنهاد وزارت معارف و تصویب هیأت وزیران وزارتخانههای متبوع خود جدا و ضمیمه وزارت معارف شدند. در ۱۳۰۶ دو مدرسهٔ سیاسی و حقوق در هم ادغام شدند و مدرسهٔ حقوق و علوم سیاسی پا به عرصه وجود گذاشت. مدرسه تجارت نیز در ۱۳۰۶ از وزارت فواعد عامه جدا شد و زیر نظر وزارت معارف قرار گرفت ولی در ۱۳۰۹ در مدرسهٔ حقوق و علوم سیاسی ادغام شد و مدرسهٔ حقوق و سیاسی و اقتصاد شکل گرفت که ریاست آن را نیز علیاکبر دهخدا بر عهده داشت.
دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی؛ با تشکیل دانشگاه تهران در ۱۳۱۳ این مدرسه با نام دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی زیر مجموعهٔ دانشگاه تهران شد. با جدا شدن دانشکدهٔ اقتصاد از آن در ۱۳۴۶ این دانشکده به نام دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی به کار خود ادامه داد.
دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی در طی هفتاد سال گذشته تحولات زیادی را پشت سر گذاشته است. از جمله با بوجود آمدن دانشکده اقتصاد که حاصل جدا شدن مؤسسه تحقیقات اقتصادی و منفک شدن رشته اقتصاد از دانشکده بود نام دانشکده نیز بصورت امروزی آن یعنی دانشکده حقوق و علوم سیاسی در آمد. در طول سالیان گذشته دانشکده حقوق و علوم سیاسی و مدارس سهگانه سلف آن، همواره در جهت پرورش نیروی انسانی متخصص مورد نیاز جامعه فعالیت داشته است. بخش عمده این فعالیت را کسانی به انجام رساندهاند که به تدریس در این نهادها اشتغال داشتهاند. به طور کلی تاریخ این دانشکده به سه دوره تقسیم می شود:
قسمت اول:
از مدرسه سیاسی تا دانشکده حقوق و علوم سیاسی(۱۲۷۸- ۱۳۱۳)
1. مدرسه سیاسی (۱۲۷۸ – ۱۳۰۶)
2. مدرسه حقوق (۱۲۹۸ – ۱۳۰۶)
3. مدرسه تجارت (۱۳۰۴ – ۱۳۰۹)
4. مدرسه حقوق و سیاسی (۱۳۰۶ – ۱۳۱۳)
قسمت دوم:
دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی (۱۳۱۳ تا دهه۱۳۴۰)
قسمت سوم:
دانشکده حقوق و علوم سیاسی (از دهه۱۳۴۰ تاکنون)
گروه های آموزشی در این دانشکده به شرح زیر است: گروه حقوق خصوصی و اسلامی، گروه حقوق عمومی، گروه جزا و جرم شناسی، گروه علوم سیاسی، گروه مطالعات منطقه ای و گروه روابط بین الملل.
همچنین چهار مرکز و موسسه تحقیقاتی وابسته به دانشکده حقوق و علوم سیاسی طیف وسیعی از پروژههای تحقیقاتی پایهای و عملی در زمینههای مختلف حقوق و سازمان بینالملل، مطالعات مربوط به صلح، مطالعات منطقهای، مسائل مربوط به بزه، مطالعات تطبیقی نظامهای مختلف قانونی در کشورهای مختلف، حقوق بشر و دیگر مسائل و مشکلات اساسی جهانی را در بر میگیرد.
امکانات آموزشی و پژوهشی: کتابخانه، سه سایت کامپیوتر، فصلنامه، مرکز مطالعات عالی بینالمللی، مرکز مطالعات حقوق بشر، موسسه تحقیقاتی علوم جزا و جرم شناسی، موسسه حقوق تطبیقی، موسسه حقوق عمومی، موسسه حقوق فضا و موسسه حقوق انرژی.
با بهرهگیری از کافه حقوق و ویکی پدیا توأم با تلخیص و افزودن اضافات