مفهوم و تعریف
واژه استراحت برای افراد مختلف بسته به سن و سال، جنسیت و مهم‌تر از همه شرایط کار و زندگی می تواند مفهوم خاص خود را داشته باشد. برای برخی از افراد استراحت کردن تنها به معنای بی‌دغدغه خوابیدن و یا تکیه زدن و نشستن در کنجی که آنها را از هر وظیفه و مسئولیتی معاف کند، است. برای گروهی، استراحت کردن به معنای انجام دادن کارهایی است که با اختیار و علاقه شخصی به آنها بپردازند، مثل انجام کارهای هنری گلکاری و باغبانی و یا تغییر و بازسازی وسایلی که از کار افتاده‌اند. عده‌ای هم از طریق کتاب خواندن تماشای، فیلم گشت و گذار در طبیعت و یا گفتگوی راحت و صمیمی با دوستان و خویشان نزدیک خستگی را از تن به در می‌کنند.
کارشناسان و روان شناسان اعتقاد دارند که بیش از استراحت‌های جسمی و فیزیکی که در اثر خوابیدن و یا نشستن فرد در زمانی کوتاه و مشخص و برای فرصت دادن به عضلات برای حرکت دوباره صورت می‌گیرد، افراد به آسودگی خیال و آسایش روانی و معنوی نیاز دارند.
بدون شک با ذهنی آشفته و خسته از تنش روزمره، توان و تمایل هر نوع تحرک و جنبش جسمانی که باعث نشاط و انرژی در فرد می‌شود، هم از بین می‌رود، اما در مقابل شرایطی آرام و دور از درگیری‌های روزمره که به ذهن فرصت تجزیه و تحلیل منطقی مشکلات را می‌دهد، می‌تواند امکان تجربه استراحت خوبی را مهیا کند، شرایطی که فراهم کردنش در ایام برخی از تعطیلاتی مانند نوروز، پایان هفته و مناسب ها کار چندان مشکلی هم به نظر نمی‌آید. زمانی برای استراحت فکری و جسمی نیاز است. زمانی که ما به صورت آگاهانه می توانیم از تمام تنش‌های جسمانی و روانی فاصله بگیریم. در واقع، در شرایطی قرار می گیریم که به آن شرایط استراحت اطلاق می شود. شرایط جسمانی و روش های روانی وقتی که درون هم تنیده می‌شوند، تنیدگی ایجاد می‌کنند که فاصله گرفتن از آن به مفهوم استراحت کردن است.
مدت زمان
از نظر طول مدت زمانی که ما نیاز به استراحت داریم، در واقع باید ارتباط مستقیم با فشارهایی که به ما وارد می‌شود یا شده، این زمان را تعیین کنیم. به عبارت دیگر به میزان خستگی و نوع خستگی که به ما عارض شده، متوجه شویم.
شیوه‌ها
بدیهی است که خوابیدن یکی از بهترین انواع از میان بردن خستگی های جسمانی و روانی است، اما آیا فقط خوابیدن بهترین راه استراحت کردن است یا از شیوه‌های دیگری هم می شود به این حس رسید؟ مسلماً امکانات دیگری هم وجود دارد که ما را از آنچه که تحت عنوان تنیدگی و خستگی های روانی و جسمانی از آن نام بردیم، فاصله می دهد. یکی از آنها، استفاده از تمرینات جسمانی مانند ورزش کردن، پرداختن به فعالیت‌های جسمانی، قسمت دیگر فعالیت‌های صرفاً ذهنی است. نوع سومی خلاقانه است مثل نقاشی کردن، ایجاد خلاقانه یک موسیقی بشدت می تواند زمینه‌های استراحت ذهن و جسم را پدید آورد، ضرورت این است که ما جدا شدیم از محیطی که در آن زندگی میکنیم و اصطلاحاً به دامان طبیعت رجوع می کنیم، منتها به ضرورت هدفمند، نظیر فعالیت‌هایی مثل کوهنوردی و پیاد‌‌‌‌‌‌ه‌روی، طبیعتاً در ارتباط با کسانی که می‌توانیم مسائل و مشکلات خودمانی را به صورت های متفاوت، اکثراً به صورت نشانگر و سمبولیک مطرح کنیم، پیرامون آن صحبت کنیم. در این فرصت، خستگی های ما از بین می برود و …
