دکتر سید عزت الله عراقی

بیوگرافی دکتر سید عزت الله عراقی، پدر حقوق کار ایران

دکتر عزت‌الله عراقی در سال 1319 (ش.) در شهر کرمان به دنیا آمد. تحصیلات دوره ابتدایی و متوسطه را در همین شهر به پایان رساند. در كنار تحصیلات مدرسه‌ای، به فراگیری صرف و نحو عربی، منطق و مقدمات فلسفه در محضر اساتید بزرگواری همچون محمد جواد آموزگار، آیت الله سعید العراقین (پدرشان) و آیت الله آقا شیخ حسین فقیه، پرداخت.

در سال 1340 (ش.) وارد دانشكده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران شد و و از محضر اساتیدی چون مرحوم دکتر سید حسن امامی کسب فیض نمود. در سال 1344 (ش.) لیسانس حقوق را با احراز رتبه اول دریافت كرد. به همین دلیل با استفاده از بورس تحصیلی دولت، به فرانسه رفت و پس از 5 سال، با ارائه پایان نامه حقوق كار و تامین اجتماعی موفق به دریافت دكترای حقوق خصوصی شد.

عزت الله عراقی پس از بازگشت به ایران، در سال 1349 (ش.) به هیئت علمی دانشكده حقوق دانشگاه تهران پیوست و عضو تمام وقت گروه حقوق خصوصی و اسلامی شد. در سالهای 1350 و 1352 (ش.) معاونت آموزشی و پژوهشی دانشكده حقوق را بر عهده داشت. در سال 1357 (ش.) از سوی استادان و نمایندگان دانشجویان و كاركنان دانشكده حقوق دانشگاه تهران به عنوان نخستین رئیس دانشكده حقوق دانشگاه تهران پس از پیروزی انقلاب اسلامی برگزیده شد و تا سال 1358 (ش.) در این سمت باقی ماند. سپس ریاست مدرسه حقوقی تطبیقی را تا سال 1361 (ش.) بر عهده گرفت.

عراقی از جمله نویسندگان پیش‌نویس قانون کار پس از انقلاب اسلامی است و آثار در زمینه حقوق کار نوشته است و به دلیل همین فعالیت‌ها، از وی به عنوان پدر حقوق کار ایران نامبرده می‌شود و آیین نکوداشت استاد عراقی به پاس پنجاه سال خدمات این استاد بزرگ با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی در عصرگاه روز دوشنبه 22 آذر 1395 با نام ” در ستایش داد، مهر و فرزانگی” برگزار شد.

دکتر عراقی دارای آثار علمی فاخر و ارزنده ای در حوزه حقوق کار می باشند و کتاب “حقوق بین‌المللی کار” وی ، در دوره هفتم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب سال برگزیده شد. کتاب‌های او هنوز هم اصلی‌ترین منبع فارسی‌زبان در درس حقوق کار است.

دروس تدریس شده

دروس تدریسی دكتر عراقی عبارتند از: حقوق كار، بخشهایی از حقوق مدنی، تامین اجتماعی، مقدمه علم حقوق، حقوق بین المللی كار و حقوق كار تطبیقی.

جوائز و نشانها

کتاب “حقوق بین‌المللی کار” عزت الله عراقی ، در دوره هفتم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب سال برگزیده شد.

آثار تألیفی و تحقیقی

1- حقوق كار (دو جلدی)

2- حقوق بین‌المللی کار (كتاب سال 1367 جمهوری اسلامی ایران)
این کتاب در دوره هفتم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی و برگزیده شده است که موضوع آن برای نخستین بار در ایران مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته، در چهاربخش سامان یافته است. مؤلف ابتدا چگونگی پیدایش سازمان بین‌المللی کار و نقش آن را در ایجاد حقوق بین‌المللی کار بررسی نموده، آن گاه مبانی و هدفهای حقوق بین‌المللی کار و نیز موضوع این حقوق، یعنی قواعد و معیارهای بین‌المللی کار را تجزیه و تحلیل می‌کند و در آخر، کیفیت اجرای این قواعد و نظارتی را که بر اعمال آنها صورت می‌گیرد، مورد مطالعه قرار داده است.
3- نظامهای بزرگ حقوقی معاصر (ترجمه با همكاری دو تن از استادان دیگر دانشكده حقوق دانشگاه تهران)

4- ترجمه نیمی از مقاوله نامه‌های بین المللی حقوق كار (با همكاری پژوهشگران موسسه كار و تامین اجتماعی)

5- نشر چند مجله در زمینه‌های مختلف حقوقی به زبان ساده در مجموعه آیا می‌دانید (62-1361 ش.).

دکتر  سید عزت الله عراقی که بازنشسته دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران بود، در سن ۷۷ سالگی و پس از یک دوره طولانی بیماری، در 20 آبان 1396 درگذشت. روحش شاد باد.

منبع: کتاب چهره ها در تاریخچه نظام آموزش عالی حقوق و عدلیه نوین، عباس مبارکیان، چاپ اول، انتشارات پیدایش، تابستان ۱۳۷۷ و بانک اطلاعات حقوقی شخصی