اصل اعتبار تحقیقات مقدماتی دادسرای فاقد صلاحیت محلی برای دادسرای صالح رسیدگی به جرم
صورتجلسه نشست قضایی مورخ ۱۳۹۶/۰۶/۳۰ قضات شهر زرین دشت در استان فارس
موضوع: اعتبار تحقیقات دادسرای فاقد صلاحیت
پرسش:
چنانچه پرونده به موجب ماده 117 قانون آیین دادرسی کیفری با صدور قرار عدم صلاحیت محلی و پس از تفهیم اتهام و اخذ تامین به دادسرای صلاحیت دار ارسال شود، آیا مقام قضایی رسیدگی کننده (بازپرس) تکلیفی به احضار و تفهیم اتهام مجدد متهمین و تحقیق و اخذ تامین از آنها را دارد؟ آیا تحقیقاتی که سابقاً توسط مرجع غیر صالح انجام داده دارای اعتبار است یا خیر؟
نظریه اتفاقی
با توجه به اینکه می بایست قوانین در جهت تسریع در روند رسیدگی و جلوگیری از اطاله و تحمیل هزینه ها بر مردم تفسیر شود؛ لذا به نظر می رسد تحقیقات مرجع غیر صالح، به ویژه اینکه از اهداف دادسرا جمع آوری و حفظ سریع ادله و آثار جرم است، معتبر است و مرجع صالح تحقیقات را ادامه می دهد؛ البته اقدامات انجام شده در دادسرای اولیه منافاتی با اقداماتی که قاضی جدید پرونده تشخیص دهد، ندارد.
به هر حال قاضی در رأی و نظر خود استقلال دارد، لذا چنانچه قاضی جدید دادسرا فعل ارتکابی را منطبق با اتهام دیگری بداند، می تواند مجدداً متهم را احضار و اتهام جدید را تفهیم کند و همچنین قرار تامین را تبدیل یا تشدید و یا حتی تخفیف دهد همچنین می تواند در صورتی که حضور متهم جهت تکمیل تحقیقات لازم باشد، هرچند مرتبه که نیاز باشد وی را احضار کند.
نظریه هیأت عالی
در فرض سوال که قاضی تحقیق دادسرا به اعتبار صلاحیت قانونی خود، شروع به انجام تحقیقات مقدماتی نموده و با تفهیم اتهام به متهم، قرار تامین کیفری صادر کرده است؛ ولی بعداً رسیدگی به موضوع را در صلاحیت محلی دادسرای شهر دیگر تشخیص داده است، چون موضوع صلاحیت ذاتی مطرح نیست، مرجع صالح بعدی (دادسرای شهر دیگر) می تواند به همان تفهیم اتهام و اخذ آخرین دفاع اکتفاء نموده عقیده نهایی خود را بر جلب به دادرسی یا غیر آن ابراز کند. لهذا نظریه اتفاقی موافق با موازین قانونی است
منبع: قضاوت آنلاین به نقل از سامانه نشست های قضایی پژوهشگاه قوه قضاییه