مجازات سگ گردانی در اماکن عمومی و دخالت دادستان در آن

سگ گردانی منجر به تسبیب در جنایت، اخلال در نظم و آسایش عمومی یا حرکات غیر متعارف و تهدید علیه بهداشت عمومی جرم و قابل مجازات است

نشست قضائی تاریخ ۱۳۹۸/۰۶/۱۰ قضات شهر تهران

کد نشست ۱۳۹۹-۶۹۳۵

موضوع: اقدامات دادستانی با مقوله سگ گردانی در اماکن عمومی و نحوه مواجه با مراجع ذی صلاح این امر

پرسش ها

پیرو سوال جلسه قبل در موضوع نگهداری سگ،

۱- آیا سگ گردانی در فضای عمومی و پارک ها و خرید و فروش آن در پارک ها و اماکن عمومی جرم است یا خیر؟

۲- اقدام عملی دادسرای ناحیه در برخورد با معضل اجتماعی سگ گردانی در فضای عمومی و پارکها و خرید و فروش آن در این اماکن و مزاحمت و سلب آسایش از شهروندان براساس قانون چگونه باید باشد و نسبت به دستگاه ها و سازمان های مربوطه که تکلیف قانونی دارند، دادستانی چه اقدامی باید انجام دهد؟

نظر اکثریت

در خصوص قسمت اول سوال، صرف گرداندن سگ در فضای عمومی در صورتی که سگ نامتعارف نباشد و موجب ترس یا ایجاد مزاحمت در شهروندان نشود جرم نیست. مع الوصف اگر سگ نامتعارف باشد مانند سگ های دوبرمن که جثه بزرگی دارند و کنترل آن به راحتی امکان پذیر نیست و امکان حمله به افراد دیگر وجود دارد یا به طور کلی موجب ایجاد رعب و وحشت در مردم بالاخص کودکان می شود یا به رهگذران حمله یا پارس می کند اگر حمله موجب آسیب بدنی شود که از مصادیق تسبیب در جنایت است و الا از مصادیق اخلال در نظم و آسایش عمومی با حرکات غیر متعارف می باشد؛ زیرا آسایش عبارت است از اینکه شخص بتواند به راحتی و بدون ترس یا ایجاد مزاحمت در خانه خود زندگی کند یا از خیابان عبور کند یا در پارک استراحت و تفریح نماید و وقتی سگ یا حیوان خانگی یک نفر این آسایش و آرامش وی و سایر رهگذران را برهم زند آسایش عمومی خدشه دار شده است.

همچنین اگر سگ یا حیوان دیگری که در فضای عمومی گردادنده می شود، فضولاتی در محل پخش کند یا اجزایی مثل پوست یا مو یا پشم از آن برجای بماند که موجب ایجاد بیماری برای افراد رهگذر یا حاضر در پارکها و اماکن عمومی بشود با جلب نظر اداره بهداشت محل می تواند از مصادیق تهدید علیه بهداشت عمومی هم باشد.

درخصوص قسمت دوم سوال، دادستان از باب پیشگیری از وقوع جرایم آتی می تواند ورود کند زیرا اگر با پدیده سگ گردانی یا خرید و فروش سگ های خانگی یا غیر خانگی غیر از سگ های چهارگانه نگهبان، گله، شکار و مزرعه برخورد نشود به مرور این امر عادی شده و تعداد این سگ ها در جامعه و اماکن عمومی زیاد شده و می تواند بهداشت عمومی را به خطر اندازد و نیز نظم و آسایش عمومی را نیز در معرض خطر یا اخلال در آینده قرار دهد؛ لذا هم از باب پیشگیری از وقوع جرم و هم در اماکنی که افراد مبادرت به ازدحام جهت خرید و فروش سگ ها یا ایجاد جنگ میان سگ ها یا حیوانات دیگر و به جان هم انداختن آنها و سایر رفتارهای غیر متعارف نموده و نظم محل را برهم زده و آسایش مردم را سلب کرده به گونه ای که عموم مردم امکان برخورداری از این اماکن عمومی را ندارند، از باب برحورد با بزه (مشهود) اخلال در نظم و آسایش عمومی، دادستان می تواند مداخله کند.

نظر اقلیت

درخصوص قسمت اول سوال، صرف سگ گردانی جرم نیست و نباید دایره شمول بزه اخلال در نظم و امنیت و آسایش عمومی را توسعه داد و تنها عمل صاحب سگ می تواند مشمول بزه تهدید علیه بهداشت عمومی با جلب نظر اداره بهداشت باشد مگر اینکه شخص تعداد زیادی سگ همراه داشته یا رفتار سگ به گونه ای باشد که افراد زیادی را در معرض تهدید قرار داده و ایجاد رعب و وحشت نماید در غیر این صورت همانطور که ذکر شد فقط قابل انطباق با تهدید علیه بهداشت عمومی می باشد.

درخصوص قسمت دوم سوال، دادستانی جز در صورت شکایت افراد حق مداخله ندارد.

نظر هیئت عالی

سوال اول ـ نظریه اکثریت قضات محترم دادگستری تهران تا عبارت «خدشه دار شده است» در سطر 7 موجه و مورد تأیید است.

سؤال دوم ـ با توجه به ماده 22 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و لحاظ مواد 9 و 11 این قانون دادستان می تواند (باید) در صورت وقوع بزه نسبت به تعقیب قانونی متهم و سایر وظایف قانونی مربوطه اقدام نماید و لذا صرف سگ گردانی مجوز قانونی در مداخله دادستان نمی باشد. ضمناً نظریه مشورتی ۲۲۹۴/ ۹۶/ ۷ ـ ۲۶/ ۹/ ۹۶ اداره کل حقوقی مؤید این استنتاج است.

سامانه نشست های قضایی قضات