[saheb1368]

3 نفر در سال 1392 اقدام به انعقاد مبایعه نامه فی مابین خود نموده اند، به این صورت که شخص الف به ب و ج فروخت و ج همان زمین را در یک تاریخ دیگر به خود الف فروخت. سپس اقدام به طرح دادخواست اثبات عقد بیع از شورا نموده و موفق به اخذ رای شده اند.

حال در سال 1396 بدون مجوز از شهرداری زمین بنده را دیوار کشیده و مدعی مالکیت به استناد رای شورا می باشند. در این مدت 1 سال و نیم بنده بدنبال جمع آوری مدارک و ادله بودم و در سال 1398 اقدام به ارسال اظهار نامه به متصرف نموده ام.

آیا اگر برای طرح دادخواست تصرف عدوانی دیر اقدام نمایم و حدوداً 2 سال از تصرف عدوانی آنان بگذرد، شامل مرور زمان می شود و به مشکل بر می خورم؟

[علیرضا مرادی]

طرح دعاوی حقوقی رفع تصرف عدوانی، ممانعت از حق و مزاحمت از حق فاقد مهلت بوده و مشمول مرور زمان نمی شود

با درود

برای پاسخ کامل به سئوال شما نیاز است تا مقدمتاً اشاره شود که مرور زمان در دعوای تصرف عدوانی اموال غیرمنقول از دو منظر قابل بررسی است که عبارتند از:

اول- مرور زمان یک ماهه شکایت و دعوای حقوقی رفع تصرف عدوانی

به موجب ماده 2 ‌قانون اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی مصوب 6 اسفند 1352 مجلس شورای ملی که مقرر می کرد: « هر گاه كسی مال غیر منقولی را كه در تصرف غیر بوده است، عدواناً تصرف كرده و یا مزاحم استفاده متصرف شده باشد و یا استفاده از حق‌انتفاع یا ارتفاق دیگری ممانعت كرده باشد و بیش از یك ماه از تاریخ وقوع تصرف یا آغاز مزاحمت یا ممانعت نگذشته باشد، دادستان شهرستان محل‌وقوع مال یا دادرس دادگاه‌های بخش مستقل و سیار به قائم‌مقامی دادستان در حوزه صلاحیت خود مكلفند به شكایت شاكی رسیدگی و حكم مقتضی‌صادر نمایند اگرچه اعمال مذكور به استناد ادعای حقی نسبت به آن مال باشد.» متصرف قانونی مکلف بود ظرف مهلت یک ماهه برای طرح شکایت رفع تصرف عدوانی به دادستان یا طرح دعوای حقوقی آن به دادگاه حقوقی اقدام کند والا ناگزیر بود براساس مواد 323 الی 334 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318 اقدام می کرد.

با توجه به تصویب مواد 158 الی 177 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 21 فروردین ماه 1379 مجلس شورای اسلامی و ماده 529 این قانون، قانون اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی به استثنای ماده یک آن که به نظر اکثریت قضات در خصوص رفع تصرف عدوانی نسبت به اموال منقول به قوت خود باقی است، نسخ ضمنی شده است و دیگر قابل اعمال نیست.

بنابراین، متصرف قانونی برای طرح دعوای حقوقی رفع تصرف عدوانی نسبت به اموال غیرمنقول الزاماً باید براساس مواد ذکرشده قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی اقدام نماید.

دوم- مرور زمان یک ساله شکایت کیفری رفع تصرف عدوانی

برابر ماده 690 قانون مجازات اسلامی تعزیرات، مالک ملک می تواند در خصوص رفع تصرف عدوانی و مجازات متصرف شکایت کیفری نیز طرح نماید مشروط به این که مرور زمان یک ساله موضوع ماده 106 قانون مجازات اسلامی را رعایت کند و الا شکایت وی مورد رسیدگی قرار نگرفته و منتهی به صدور قرار موقوفی تعقیب کیفری خواهدشد.

بنا به آنچه بیان شد، در شرایط فعلی، طرح دعوای حقوقی رفع تصرف عدوانی فاقد هر نوع مرور زمان بوده و متصرف قانونی می تواند در هر زمان که ارکان این دعوا وجود داشته باشد، نسبت به طرح و اقامه آن اقدام نماید.

با توجه به ماده 161 قانون آیین دادرسی مدنی ارکان دعوای رفع تصرف عدوانی عبارتند از اثبات:

۱. سبق تصرف خواهان

دعوای تصرف عدوانی جهت برقراری نظم و جلوگیری از اقدامات خودسرانه افرادی است که خود را مالک می دانند و مقررات فصل هشتم از قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مربوط به نظم عمومی بوده و ملاک تصرف قانونی و مسبوق به اذن متصرف است. بنابراین نیاز است تا خواهان ثابت کند که ملک موضوع دعوا قبل از تصرف عدوانی در تصرف وی بوده است.

۲. لحوق تصرف خوانده

خواهان باید اثبات کند که ملک در زمان طرح دعوا در تصرف خوانده قرار دارد.

۳. عدوانی بودن تصرف خوانده

خواهان باید ثابت کند که خوانده ملک را عدواناً (بدون رضات خواهان، مستند قانونی و حکم دادگاه) در تصرف خود دارد.

نکته قابل ذکر این است که، آنچه در پاسخ به سئوال شما بیان شد، نسبت به دعاوی حقوقی ممانعت از حق و مزاحمت از حق نیز صادق است.

[نویسنده]

نوشته‌ها