[مدیر]

شناسایی بیمار صفر و فواید آن

تعریف

بیمار صفر به نخستین انسان بیماری گفته می‌شود که به بیماری ویروسی یا میکروبی آلوده شده باشد.

شناسایی این شخص از این لحاظ مهم است که می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره شیوه، مکان و دلیل انتقال عامل بیماری به انسان در اختیار بگذارد.

یافتن پاسخ برای این مسائل نقش مهمی در جلوگیری از انتقال بیماری به دیگران و شیوع بیماری‌های جدید در آینده ایفا می‌کند.

احتمالا نخستین «بیمار صفر» تاریخ ماری ملون بود که به خاطر نقشش در شیوع بیماری حصبه در نیویورک در سال ۱۹۰۶ به ماری حصبه معروف شد. او که اصلیتی ایرلندی داشت به آمریکا مهاجرت کرده بود و در خانه ثروتمندان به عنوان آشپز کار می‌کرد.

ماری در هر خانه‌ای که کار می‌کرد، ساکنانش به حصبه یا همان تب روده مبتلا می‌شدند. پزشکان می‌گفتند که او ناقلی سالم است – کسی که با وجود داشتن میکروب هیچ علامتی از بیماری نشان نمی‌دهد.

مدارک زیادی هست که نشان می‌دهد بعضی‌ها «راندمان» بالاتری در پخش بیماری دارند. به این افراد «ابرپخش‌کننده» می‌گویند.

در آن زمان بیماری حصبه سالانه هزاران نفر را در نیویورک آلوده می‌کرد و نرخ مرگ‌ و میرش هم ده درصد بود.

وجه تسمیه

عبارت بیمار صفر خیلی اتفاقی در جریان همه‌گیری ایدز ابداع شد.

محققان مرکز پیشگیری و درمان بیماری‌های آمریکا هنگام بررسی شیوع این بیماری در شهرهای لوس‌آنجلس و سان‌فرانسیسکو در اوایل دهه ۱۹۸۰ از حرف O برای اشاره به بیمارانی «خارج از ایالت کالیفرنیا» استفاده کرده بودند، از جمله گایتان دوگاس.

دیگران اما به اشتباه فکر کردند که این حرف در واقع عدد صفر است و اینگونه بود که “بیمار صفر” ایجاد شد.

پروفسور اولیور پایباس، از دانشگاه آکسفورد، هنگام چاپ نتایج این پژوهش در سال ۲۰۱۶ گفته بود:

«بیمار صفر به موضوع صحبت در مباحث مربوط به شروع ایدز تبدیل شده است و نکته‌ای که در این پژوهش درباره او مطرح می‌شود خیلی جالب است. اما جذابیت این روایت اهمیت چندانی ندارد، چیزی که مهم است این است که اصلا مبنای علمی ندارد و واقعا مایه تاسف است که هویت این شخص برملا شده بود.»

مخالفان

خیلی از کارشناسان حوزه سلامت عقیده دارند که شناسایی نخستین مورد بروز بیماری کار درستی نیست، چرا که ممکن است به پخش اطلاعات غلط درباره بیماری و قربانی کردن آن شخص منجر شود.

یک مثال معروف مردی است که در جریان همه‌گیری ایدز به اشتباه به عنوان بیمار صفر معرفی شد.

احتمالا در طول تاریخ با هیچ بیماری به اندازه گایتان دوگاس، مهماندار همجنسگرای کانادایی، بدرفتاری نشده است؛ او در دهه ۱۹۸۰ به انتشار ویروس اچ‌آی‌وی در ایالات متحده متهم بود. اما سه دهه بعد دانشمندان اعلام کردند که او نخستین بیمار نبوده است. پژوهشی که در سال ۲۰۱۶ صورت گرفت نشان داد که ویروس HIV در اوایل دهه ۱۹۷۰ از منطقه کارائیب وارد آمریکا شده بود./فرناندو دوآرته، بخش جهانی بی‌بی‌سی، 27 فوریه 2020 برابر با 8 اسفند 1398

[نویسنده]

نوشته‌ها