[kare]

مقایسه شرکت های تجاری با شرکت های مدنی

یک-برای تشکیل شرکت مدنی می توان فقط قرارداد شرکت را تنظیم نمود و نیازی به تنظیم اساسنامه نیست ولی برای تشکیل شرکت تجاری تنظیم شرکت‌نامه و اساسنامه و اظهارنامه ثبت شرکت ضرورت قانونی دارد. ( ماده 34 آیین نامه اجرایی قانون ثبت شرکت ها قابل اجرا از تاریخ 15/ 3/ 1310 و ماده 18 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24/ 12/ 1347)

دو- موافقت‌نامه برای تشکیل شرکت مدنی، قرارداد خصوصی است ولی موافقت‌نامه برای تشکیل شرکت تجاری، شرکت‌نامه نام دارد.
این مورد در ماده 36 قانون تجارت مصوب 13/ 2/ 1311 آمده و با تصویب لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24/ 12/ 1347 به شرح ماده 6 و بند 2 ماده 20 این لایحه قانونی، تنظیم فرم اظهارنامه در مورد تشکیل شرکت تجاری به انضمام طرح اساسنامه شرکت، تجویز گردیده است که بایستی در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت برسد.

سه–در شرکت های تجاری، شرکت نامه در اداره ثبت شرکت ها بر اساس تشریفات قانونی مربوطه به ثبت می رسد ولی در شرکت های مدنی قرارداد خصوصی تشکیل شرکت در دفتر اسناد رسمی تنظیم می شود.

چهار-شرکت مدنی می تواند به دو صورت “اختیاری و عقدی” باشد و یا “الزامی و قهری” که تعریف هر یک از این دو در مواد 573 و 574 قانون مدنی آمده است. ولی شرکت تجاری در اثر عمل ارادی مؤسسین و سهامداران و شرکاء به وجود می آید، با اتیان تشریفات قانونی مربوط.

پنج- عضو شرکت مدنی، شریک نامیده می شود ولی در شرکت های تجاری به خصوص در شرکت های سهامی، عضو شرکت سهامدار یا صاحب سهم نامیده می شود.

شش- در شرکت مدنی ترتیب اداره کردن اموال مشترک تابع شرایط مقرر بین شریکان و اذن آنان است که ماهیتاً مبتنی بر عقد امانت است و علی الاصول شرکاء دارای حق تساوی در اظهارنظر نسبت به اموال مشترک می باشند ولی اداره شرکت تجاری به وسیله نمایندگان انتخابی سهامداران صورت می گیرد و مبنی بر عقد وکالت است و تصمیمات متخذه طبق مقررات اساسنامه ممکن است با اکثریت مطلق آراء اتخاذ گردد، در نتیجه نظریه اکثریت سهامداران بر نظریه اقلیت صاحبان سهام رجحان دارد.

هفت-در شرکت مدنی، شریک مأذون به اداره کردن اموال شرکت، همه وقت ممکن است در اثر رجوع شرکاء دیگر از اذن به اداره کردن، از مدیریت شرکت معزول شود مگر این که اذن در ضمن عقد لازم داده شده باشد که در این صورت هم مادام که شرکت باقی است، شرکا حق رجوع ندارند و شریک مأذون، اداره کردن اموال مشترک را به عهده خواهد داشت.
ولی مدیران شرکت تجاری از طرف مجامع عمومی، برای دوره معینی که از دو سال تجاوز نخواهد کرد، انتخاب و قبل از انقضای آن مدت، به جز در موارد پیش بینی شده در قانون قابل عزل نمی باشند و انتخاب مجدد آنان نیز برای دوره بعد، بلامانع است.

هشت-در شرکت مدنی انتقال سهام شرکا به اشخاص ثالث بدون موافقت شرکای دیگر انجام می پذیرد. در این مورد ماده 576 قانون مدنی مقرر می دارد:
“هر یک از شریکان می تواند بدون رضایت شرکاء دیگر، سهم خود را جزئاً یا کلاً به شخص ثالثی منتقل کند”.
ولی در شرکت تجاری نحوه انتقال سهام از سوی سهامداران به اشخاص ثالث، بسته به نوع شرکت تجاری به صور مختلف امکان پذیر است.

نه- شرکت مدنی با شراکت دو نفر قابل تشکیل است ولی در برخی از شرکت های تجاری اگر تعداد شرکاء کم تر از سه نفر باشد، شرکت قابل تشکیل نیست. مثل شرکت های سهامی خاص و شرکت مختلط سهامی.

ده- در شرکت مدنی هر یک از شرکاء به نسبت سهم خود در نفع و ضرر سهیم می باشند مگر آن که برای یک یا چند نفر از آن ها، در مقابل عملی، سهم زیادی منظور شده باشد. ولی در شرکت تجاری سهیم بودن شرکاء در نفع و ضرر، بسته به نوع شرکت متفاوت است./ثبت شرکت‌ کارا

[کیانوش جاودانی]

با سلام

بابت بیان تفاوت های مهم و کلیدی شرکت های مدنی و تجاری در یک تاپیک بسیار سپاسگزاری می شود.

[نویسنده]

نوشته‌ها