[signco]

تغییر نام و نام خانوادگی

برابر ماده 20 قانون ثبت احوال کشور :

– انتخاب نام هائی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌گردد و همچنین عناوین و القاب و نامهای زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است .

– تشخیص نامهای ممنوع با شورایعالی ثبت احوال می باشد و این شورا نمونه های آن را تعیین و به سازمان اعلام میکند .

– انتخاب نام در مورد اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است .

– ذکر سیادت در اسناد سجلی ساداتی که سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جد پدری مندرج باشد و یا سیادت آنان با دلائل شرعی ثابت گردد الزامی است ، مگر کسانیکه خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعاً احراز شود .

نام های قابل تغییر

بموجب ماده 20 قانون ثبت احوال و تبصره های آن انتخاب نام های زیر ممنوع و دارندگان آنها می توانند با رعایت مقررات مربوطه نسبت به تغییر آن اقدام نمایند .

1- نام هائی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می گردد .مانند : ” عبدالات ، عبدالعزی ” ( لات و عزی نام دو بت در مکه معظمه دوران قبل از اسلام است .

2- اسامی مرکبی که عرفا” یک نام محسوب نمی شوند ( اسامی مرکب ناموزون ) مانند : ” سعید بهزاد ، شهره فاطمه ، حسین معروف به کامبیز و ….”

3- عناوین – اعم از عناوین لشکری و یا کشوری و یا ترکیبی از اسم و عنوان .مانند : ” سروان ، سرتیپ ، دکتر ، شهردار و یا سروان محمد و و شهردار علی ”

4- القاب – اعم از ساده و مرکب . مانند : ” ملک الدوله ، خان ، یا شوکت الملک ، حاجیه سلطان و سلطانعلی ”

5-  اسامی زننده و مستهجن – زننده و مستهجن آندسته از نام هائی است که بر حسب زمان ، مکان یا مورد بدلایل و جهات زیر برای دارنده آن زننده و مستهجن باشد و مراتب به تأیید شورایعالی برسد .

• نام هائیکه معرف صفات مذموم و مغایر با ارزشهای والای انسانی است .مانند : گرگ ، قوچی و ….”
• نام هائیکه با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد .مانند ” لات ، خونریز ، چنگیز و … “
• نام هائیکه موجب تحقیر اشخاص بوده و یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد . مانند : ” صد تومانی ، گت آقا ، کنیز ، گدا و … “

اسامی نامتناسب با جنس . مانند : ” ماشاءاله برای اناث و یا انتخاب نام اشرف و یا اکرم برای افراد ذکور”

7- حذف کلمات زائد و غیر ضروری در نام اشخاص .
مانند : ” قلی ، غلام ، گرگ ، ذولف و قوچ ”

8- تصحیح اشتباهات املائی در نام اشخاص که بدلیل عدم آشنائی مامور با لهجه ها و الفاظ و معانی محلی و یا ناشی از تلفظ اظهار کننده پیش آمده .
مانند : ” زهراب به سهراب و یا منیجه به منیژه و یا … ”

9- هم نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده .

10- هم نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده .

11- تغییر نامها از صورت عربی به شکل فارسی از قبیل رحمن به رحمان ، اسمعیل به اسماعیل ، اسحق به اسحاق و …

12- تغییر نام کسانیکه با تأیید مراجع ذیصلاح به دین مبین اسلام مشرف می شوند .

13- تغییر نام کسانیکه نام آنها اسامی ایام هفته باشد

14- تغییر نام کسانیکه تغییر جنسیت داده و دادگاه صالحه حکم به تغییر نوع جنس در اسناد سجلی و شناسنامه آنان صادر نموده است . پیشوند ” عبد ” خاص اسامی و صفات ذات پروردگار است و در سایر موارد متقاضی می تواند تقاضای حذف آنرا بنماید .

با توجه به این که انتخاب اسم و شهرت اشخاص در هنگام تولد توسط والدین او انتخاب می شود و خود شخص هیچ نقشی در تعیین آن نداشته است، هنگامی که فردی به سن قانونی رسید ، اگر نام یا نام خانوادگی انتخاب شده را به دلایلی (مثلا نامناسب بودن معنی آن یا طولانی بودن واژه ها ) مناسب ندانست، می تواند نسبت به تغییر تغییر نام و نام خانوادگی خود با رعایت شرایطی اقدام کند.

با توجه به این که انتخاب اسم و شهرت اشخاص در هنگام تولد توسط والدین او انتخاب می شود و خود شخص هیچ نقشی در تعیین آن نداشته است، هنگامی که فردی به سن قانونی رسید ، اگر نام یا نام خانوادگی انتخاب شده را به دلایلی (مثلا نامناسب بودن معنی آن یا طولانی بودن واژه ها ) مناسب ندانست، می تواند نسبت به تغییر نام و نام خانوادگی با رعایت شرایطی اقدام کند.

موارد درخواست تغییر نام

اشخاص می توانند در موارد ذیل درخواست تغییر نام و نام خانوادگی نمایند :

1. نام خانوادگی بیش از دو کلمه و یا بیش از یک کلمه و یک حرف یا عدد یا پسوند و یا بطور مطلق یا مضاف نام محل باشد . مانند : دو اصل تهرانی ، علی نژاد مطلق ، عدنان تکان تپه تهرانی ، آحسینی پور ، طباطبائی ط .
2. نام خانوادگی از واژه های مستهجن و ناپسند ترکیب شده باشد . مانند : گدا پور ، پدر سوخته ، لش .
3. نام خانوادگی از واژه های خارجی باشد . مانند : علی اف برای ایرانیان غیر مهاجر یا آراکلیان برای مسلمانان .
4. نام خانوادگی های مذموم که مغایر ارزشهای فرهنگ اسلامی باشد .
5. اسامی محل بطور مطلق و مضاف: مانند کرجی ، افخمی تبریزی .
   تبصره۱ : حذف نام محل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات مربوط به دارنده حق تقدم نام خانوادگی انجام خواهد شد . مانند حسینی شیرازی به حسینی یا اکبری علی آبادی به اکبری .
   تبصره ۲ : حذف نام ایلات و عشایر و حِرف و مشاغل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات دارنده حق تقدم نیز انجام خواهد شد مانند : کوراوند به رسولی و محمدی نقاش به محمدی
6. واژه هائی که از القاب و اسامی مربوط به عناوین علمی اعم از درجات و مؤسسات علمی مانند دکتر ، دانشگاه و یا مناصب دولتی از لشکری و کشوری بصورت مطلق باشد مانند : سرهنگ ، شهردار .
7. استفاده از نام خانوادگی همسر برای زوجه تا زمانی که در قید زوجیت می باشد با ارائه اجازه نامه از شوهر بدون رعایت حق تقدم بلامانع است .

حامد اسکندری – وکیل دادگستری

[مدیر]

با سلام

ضمن تشکر از مطلب ارسالی شما

تغییرات جریی صورت گرفته در اجرای «بند 11 ضوابط ارسال مطلب در انجمن های مشاوره حقوقی» می باشد.

[مدیر]

با سلام

ضمن تشکر از مطلب ارسالی شما

تغییرات جریی صورت گرفته در اجرای «بند 11 ضوابط ارسال مطلب در انجمن های مشاوره حقوقی» می باشد.

[نویسنده]

نوشته‌ها